Publicaties in Tijdschrift voor Gedragstherapie
Onlangs verscheen het nieuwste nummer van het Tijdschrift voor Gedragstherapie, met als thema verslaving. Gastredacteuren Anneke Goudriaan en Reinout Wiers delen samen met verschillende collega’s van Jellinek en andere verslavingszorginstellingen hun kennis en inzichten over verslaving. Deze editie behandelt belangrijke thema’s zoals comorbiditeit en nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van verslaving. Lees verder voor een korte samenvatting van de artikelen in dit nummer.
Nieuwe ontwikkelingen in verslavingsonderzoek
- Maartje van Lakerveld en collega’s schreven een review over de implementatie, impact en uitdagingen van rookvrijbeleid in de verslavingszorg. Zij concluderen dat een rookvrijbeleid ondersteunend kan zijn in het stoppen met roken, maar dat er ook barrières zijn die de effectiviteit van het beleid belemmeren.
- Marissa de Vries en collega’s publiceren de bevindingen van een cohortstudie naar de effectiviteit van Cognitieve Gedragstherapie (CGT) en Acceptance and Commitment Therapy (ACT). De resultaten suggereren dat beide therapieën effectieve behandelingen zijn voor verslaving en leiden tot vergelijkbare behandelresultaten.
- Marjolein Morselt-van Tongeren schrijft over de aanpak van demoralisatie bij verslavingsbehandeling en het belang van vroegtijdige herkenning en interventie. Ze adviseert het gebruik van een valide beoordelingsinstrument en gedeelde besluitvorming. Dit kan helpen demoralisatie tijdig te herkennen en daardoor bijdraagt aan het verbeteren van behandelresultaten en therapietrouw.
- Nicolle van Mil en medeauteurs bespreken de effectiviteit en ontwikkelingen op het gebied van approach bias modification training (ApBM). Onderzoek toont aan dat ApBM-training aanvullend op reguliere alcoholbehandeling, de kans op alcoholterugval binnen een jaar met gemiddeld 10% vermindert.
- Jannet de Jonge en collega’s deden onderzoek naar het cultuursensitiever maken van het preventieve adviesgesprek voor verslavingspreventie bij jonge statushouders, waarbij ze focusgroepen en interviews met deze groep hielden. Het is belangrijk om aan te sluiten bij de manier van communiceren, culturele waarden en omgeving van de jonge statushouder. Sleutelfiguren kunnen een cruciale rol spelen in het opbouwen van vertrouwen en het plannen van gedragsverandering.
Onderzoeken naar comorbiditeit
- Sera Lortye en Natalie Faber presenteren de baseline resultaten van het TOPA onderzoek naar de behandeling van PTSS en verslaving. Het onderzoek brengt de klinische kenmerken van deze doelgroep in kaart. In een klinische trial onderzoeken ze het effect van drie verschillende behandelingen op PTSS klachten bij mensen met een verslaving. De resultaten van deze trial worden op een later moment gepubliceerd.
- Maria Schouten en team van het BLADE onderzoek delen voorlopige resultaten van hun studie. Ze ontwikkelden een digitale interventie als aanvulling op reguliere depressiebehandeling voor jongvolwassenen met een depressie en problematisch alcoholgebruik. De resultaten laten zien dat de digitale interventie als aanvulling op de reguliere behandeling, leidde tot grotere verbeteringen in alcoholgebruik. Daarentegen waren er geen verschillen in depressieve klachten.
- Het artikel van Johan van Zanten en collega’s presenteert handvatten voor het bespreekbaar maken en behandelen van verslavingsproblemen bij mensen met autisme. Een op maat gemaakte behandeling, waarin de hulpverlener zich betrokken opstelt en probeert aan te sluiten bij de unieke belevingswereld van de cliënt, biedt perspectief op positieve resultaten.
- Simon Langener en Samantha Murray gaan in op de ontwikkeling van het gebruik van Virtual Reality (VR) tijdens de CGT behandeling van verslaving bij mensen met een lichte verstandelijke beperking (LVB). Studies tonen veelbelovende resultaten van de inzet van VR, bijvoorbeeld in het makkelijker kunnen aanleren van zelfcontroletechnieken. Er zijn echter nog belangrijke wetenschappelijke en praktische vragen die beantwoord moeten worden voordat VR breed ingezet kan worden.
- In een review geven Harmen Beurmanjer en collega’s een overzicht van bewezen effectieve interventies voor mensen met chronische pijn (CP) en een stoornis in gebruik van voorgeschreven opiaten (SVO). Ze bespreken interventies zoals ACT, CGT, motiverende gespreksvoering en mindfulness. Bij deze doelgroep biedt gecombineerde of geïntegreerde behandeling, waarbij aandacht is voor beide stoornissen, het beste behandelresultaat.